Τι είναι η αραβική άνοιξη;

Η αραβική άνοιξη ήταν ένα θεμελιώδες κύμα στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική που ξεκίνησε στις 17 Δεκεμβρίου 2010 με την επανάσταση της Τυνησίας. Αναφερόμενη επίσης ως Αραβική Επανάσταση, η Αραβική Άνοιξη περιελάμβανε τόσο μη βίαιους και βίαιους εμφύλιους πολέμους, διαμαρτυρίες, ξένη παρέμβαση, πραξικοπήματα, ταραχές και διαδηλώσεις. Το αποτέλεσμα της επανάστασης εξαπλώθηκε σε 5 διαφορετικά έθνη, όπως το Μπαχρέιν, η Συρία, η Υεμένη, η Αίγυπτος και η Λιβύη, όπου σημειώθηκε κοινωνική βία και σημαντικές εξεγέρσεις ή ανατράπηκαν τα καθεστώτα. Μικρές διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν στη Σαουδική Αραβία, στον Μαυρίκιο και στο Τζιμπουτί μεταξύ άλλων χωρών.

Πώς προέκυψε ο όρος Αραβική Άνοιξη;

Η φράση "αραβική άνοιξη" είναι μια αναφορά στην Άνοιξη της Πράγας του 1968 και στις επαναστάσεις του 1848 που είναι γνωστή ως η «άνοιξη των χωρών». Η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε από πολλούς bloggers και σχολιαστές που προσδοκούσαν μια βασική αραβική επανάσταση ενάντια στον εκδημοκρατισμό μετά τον πόλεμο του Ιράκ. Η πρώτη χρήση της Αραβικής Άνοιξης για αναφορά σε αυτά τα γεγονότα χρησιμοποιήθηκε από ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στην «Εξωτερική Πολιτική», ένα αμερικανικό πολιτικό περιοδικό. Σύμφωνα με τον Massad Joseph σε Al-Jazeera, ήταν μέρος της αμερικανικής τακτικής για τον έλεγχο των στόχων του κινήματος και την κατεύθυνσή του προς τη φιλελεύθερη δημοκρατία.

Ποιες είναι οι αιτίες της Αραβικής Άνοιξης;

Η εξέγερση προκλήθηκε από τη δυσαρέσκεια, κυρίως των συνδικάτων και των νέων με την τοπική κυβέρνηση. Πολλοί άνθρωποι εξέφρασαν την ελπίδα ότι το τεράστιο χάσμα των επιπέδων εισοδήματος και η πίεση που προκάλεσε η μεγάλη ύφεση θα μπορούσαν επίσης να συνέβαλαν στην αραβική άνοιξη. Άλλοι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτές τις διαμαρτυρίες περιλαμβάνουν την ακραία φτώχεια, την ανεργία, την οικονομική παρακμή, την πολιτική διαφθορά, την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη δικτατορία. Στον Περσικό Κόλπο και τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, ο πρωταρχικός καταλύτης ήταν η διαφθορά, η νεολαία που απορρίπτει το status quo και η συγκέντρωση πλούτου μεταξύ των ανθρώπων στην εξουσία εδώ και πολλά χρόνια.

Ποιος ήταν ο ρόλος που παίζουν τα Social Media στην εξέγερση;

Παρόλο που ο ρόλος που διαδραμάτισε η ψηφιακή πλατφόρμα στον πολιτικό ακτιβισμό συζητήθηκε έντονα, οι διαμαρτυρίες διεξήχθησαν σε χώρες με υψηλή χρήση Διαδικτύου όπως το Μπαχρέιν (88% του πληθυσμού κατά το 2011) καθώς και εκείνες με χαμηλή χρήση του Διαδικτύου όπως η Λιβύη και η Υεμένη . Η χρήση διαφορετικών πλατφόρμων κοινωνικών μέσων διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών στα αραβικά έθνη εκτός από τη Λιβύη. Πολλοί επικριτές ισχυρίστηκαν ότι οι πλατφόρμες εισήγαγαν την έννοια της ψηφιακής δημοκρατίας σε πολλές βορειοαφρικανικές χώρες που επηρεάστηκαν από τις διαμαρτυρίες.

Το Twitter και το Facebook μεταξύ άλλων πλατφορμών διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στο κίνημα των τυνησιακών και αιγυπτιακών ακτιβιστών. Στην πραγματικότητα, 9 από τους 10 ανθρώπους σε αυτές τις χώρες απάντησαν σε δημοσκόπηση που χρησιμοποιήθηκε στο Facebook για τη διάδοση της ενημέρωσης και την οργάνωση διαμαρτυριών. Κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, δημιουργήθηκαν πολλές σελίδες στο Facebook για να ευαισθητοποιηθούν όλα τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αλλά και κάποιες κινήσεις όπως η σελίδα του Κινήματος Νεολαίας της 6ης Απριλίου, η οποία ενέπνευσε το σχηματισμό του προοδευτικού κινήματος νεολαίας της Τυνησίας. Οι κοινωνικές πλατφόρμες παρείχαν μια διαφορετική πηγή πληροφοριών που τα καθεστώτα δεν μπορούσαν να ελέγξουν.

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των διαμαρτυριών;

Παρόλο που δεν έχει σημειωθεί ακόμη το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα της εξέγερσης, τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα περιλαμβάνουν την κατάργηση των υφιστάμενων καθεστώτων στην Τυνησία και την Αίγυπτο είναι μια ελεύθερη και δίκαιη εκλογή. Σε άλλα έθνη, όπως η Λιβύη και η Συρία, η Αραβική Άνοιξη είχε ως αποτέλεσμα μια συνολική κοινωνική κατάρρευση. Αλλού οι μοναρχίες του Περσικού Κόλπου και του Μαρόκου συνέδεαν τα εξέγερ- ματα κινήματα και διατήρησαν την τάξη χωρίς σημαντική κοινωνική αλλαγή. Η διακύμανση των αποτελεσμάτων οφείλεται κατά κύριο λόγο στη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών και του κράτους. Τα έθνη με ισχυρότερα δίκτυα της κοινωνίας των